Cukrzyca LADA to wyjątkowo podstępna choroba. Rozwija się przez wiele lat i daje mało charakterystyczne objawy. Dowiedz się, jak ją rozpoznać i skutecznie leczyć!
Cukrzyca typu 1 i 2 to choroby na tyle często występujące, że słyszała o nich większość osób, nawet tych zdrowych. Inaczej jest w przypadku cukrzycy typu LADA. Ta odmiana ma wiele wspólnego z innymi rodzajami cukrzycy. Jej diagnostyka jest jednak dość trudna ze względu na powolny rozwój i mało charakterystyczne objawy. Czym objawia się cukrzyca LADA i jak przebiega leczenie w jej przypadku?
Cukrzyca LADA – choroba autoimmunologiczna
Cukrzyca typu LADA (skrót pochodzi od angielskiej nazwy latent autoimmune diabetes in adults) jest zaliczana do chorób autoimmunologicznych, czyli takich, w których organizm wytwarza przeciwciała atakujące jego własne komórki. W przypadku cukrzycy obiektem ataku są komórki beta trzustki, odpowiedzialne za wydzielanie insuliny.
Charakterystyczny dla cukrzycy LADA jest powolny rozwój choroby. Poziom glukozy we krwi zwiększa się stopniowo, przez co może być niezauważalny dla osoby chorej.
Charakterystyczne objawy cukrzycy typu LADA
W początkowym etapie rozwoju cukrzycy typu LADA przeważnie nie występują inne objawy – chory ma normalną wagę ciała lub lekką nadwagę, brak u niego zmian skórnych i innych powikłań.
Z czasem mogą się jednak pojawić pewne charakterystyczne symptomy choroby. Gdy tak się dzieje, oznacza to najczęściej, że rozwój cukrzycy jest już dość zaawansowany. Objawami tej późno ujawniającej się cukrzycy mogą być:
- częste i silne odczuwanie pragnienia, uczucie suchości w ustach;
- senność i zmęczenie odczuwane po posiłkach;
- zwiększona ilość moczu, częste oddawanie moczu;
- nagła utrata masy ciała;
- mdłości i wymioty;
- zaburzenia widzenia.
Diagnostyka cukrzycy typu LADA
Powolny rozwój choroby i stopniowe pojawianie się objawów sprawia, że diagnostyka choroby jest stosunkowo trudna. Pacjenci o cukrzycy często dowiadują się podczas rutynowych badań okresowych, gdy badanie krwi wykaże podwyższony poziom glukozy we krwi. Do pełnego rozpoznania cukrzycy typu LADA konieczne jest jeszcze oznaczenie stężenia peptydu C na czczo i po podaniu glukagonu – u diabetyków stężenie to jest małe i nie wzrasta po podaniu glukagonu. Wykonuje się także oznaczenie stężenia przeciwciał anty-GAD (przeciw dekarboksylazie kwasu glutaminowego).
Cukrzyca LADA a cukrzyca typu 1 i 2 – podobieństwa i różnice
Cukrzyca LADA jest odmienną chorobą niż najczęściej występujące typy cukrzycy. Ma jednak z nimi pewne wspólne cechy.
Cukrzyca typu LADA jest podobna do cukrzycy typu 1 u dorosłych ze względu na:
- podłoże choroby – w obu typach cukrzycy mamy do czynienia z chorobą autoimmunologiczną, w której dochodzi do wytwarzania przeciwciał niszczących komórki trzustki (tzw. wyspy trzustkowe);
- objawy – wzmożone pragnienie, częste oddawanie moczu, utrata wagi, senność i zmęczenie;
- sposób leczenia – oba typy cukrzycy wymagają podawania insuliny w formie doustnej lub dożylnej.
Oba rodzaje autoimmunologicznej cukrzycy dorosłych nieco się jednak od siebie różnią. Cukrzyca typu 1 rozwija się najczęściej bardzo dynamicznie. Przeważnie wystarczy kilka miesięcy, by w organizmie cukrzyka zaszły poważne zmiany. W przypadku chorych na cukrzycę LADA rozwój jest rozłożony na średnio 5 do 10 lat.
Co wspólnego ma odmiana LADA z cukrzycą typu 2?
Elementy, które łączą obie te choroby, to:
- brak wyraźnych objawów – zarówno cukrzycę typu 2, jak i LADA wykrywa się najczęściej podczas standardowych badań krwi;
- wiek osób chorych – w obu przypadkach najczęściej chorują osoby dorosłe, po 40. roku życia.
Oba rodzaje choroby różnią się natomiast przyczynami. W cukrzycy LADA powodem niedoboru insuliny są przeciwciała niszczące komórki trzustki, podczas gdy przyczyną cukrzycy typu 2 jest insulinooporność. Dodatkowymi czynnikami ryzyka w typie 2 są nadwaga i otyłość, niewłaściwa dieta i brak aktywności fizycznej.
Kto najczęściej choruje ten rodzaj cukrzycy?
Cukrzyca typu LADA jest chorobą, która może rozwinąć się w każdym wieku. Najczęściej jednak dotyka osoby dorosłe, pomiędzy 30. a 70. rokiem życia. Prawdopodobieństwo zachorowania zwiększa się pomiędzy 40. a 50. rokiem życia.
Ten rodzaj cukrzycy diagnozuje się zarówno u osób, które są obciążone genetycznie, jak i u takich, w których rodzinie nikt nie chorował – ten czynnik nie ma w tym przypadku znaczenia. Częściej chorują natomiast osoby, które cierpią na inne choroby autoimmunologiczne, np. celiakię, niedoczynność lub nadczynność tarczycy.
Jak wygląda leczenie cukrzycy typu LADA?
Cukrzyca LADA jest chorobą insulinozależną. Zazwyczaj jednak nie ma potrzeby podawania insuliny od samego początku. Jeśli wahania glikemii są niewielkie, wystarczy regulowanie poziomu cukru we krwi za pomocą odpowiednio dobranej diety. Z czasem, w miarę rozwoju choroby, może być konieczne zastosowanie insulinoterapii – regularnego podawania insuliny w odpowiednich ilościach. Ważne jest też kontrolowanie poziomu glikemii.
Dieta i zdrowy tryb życia
Leczenie insuliną powinno być uzupełnione zmianami w stylu życia. Podobnie jak w przypadku cukrzycy typu 2, osoba chora powinna szczególnie dbać o dietę (wprowadzić dietę cukrzycową) i unikać produktów zawierających cukry i niezdrowe tłuszcze. Jeśli lekarz zdiagnozuje u ciebie cukrzycę LADA, postaw na produkty o niskim indeksie glikemicznym, czyli takie, których spożycie nie powoduje nagłego wzrostu ilości glukozy we krwi.
Warto pamiętać, że mimo powolnego rozwoju cukrzyca typu LADA może mieć tak samo poważne konsekwencje zdrowotne, jak inne rodzaje cukrzycy. Chorzy są narażeni m.in. na neuropatię, nefropatię, retinopatię, a także choroby układu krążenia.
Podsumowanie
Choć diagnostyka cukrzycy LADA bywa utrudniona, to rozpoznanie tej choroby jest bardzo ważne. Tylko dzięki temu można uniknąć poważnych powikłań, które nie różnią się niczym od tych występujących przy cukrzycy typu 1 i 2. Jeśli widzisz u siebie pierwsze objawy, nie lekceważ ich, ale koniecznie udaj się do lekarza!
