Pierwsze objawy cukrzycy łatwo pomylić ze stresem, przemęczeniem albo innymi chorobami. Jeśli jednak je przeoczysz, może dojść do pojawienia się groźnych powikłań! Sprawdź więc jak rozpoznać cukrzycę i kiedy wykonać badania!
Czy wiesz, jakie są pierwsze objawy cukrzycy? Kiedy warto zgłosić się do lekarza i jakie badania wówczas wykonać? Co powinno wzbudzić szczególną czujność i skłonić do badań? Sprawdź, bo późno wykrytą chorobę o wiele trudniej leczyć! Przeczytaj nasz artykuł już teraz.
Rodzaje cukrzycy u dorosłych i dzieci
Choć większości osób choroba kojarzy się jedynie z cukrzycą typu 1 albo cukrzycą typu 2, to jej rodzajów jest nieco więcej.
Kto jest szczególnie obarczony ryzykiem wystąpienia objawów chorobowych? Przede wszystkim, niezależnie od wieku, do tej grupy należą osoby otyłe i prowadzące siedzący tryb życia. Często przyczynami cukrzycy są również m.in. stres oraz zła dieta (bogata w produkty przetworzone i słodzone za to uboga w świeże warzywa oraz owoce).
Jakie są rodzaje cukrzycy?
- cukrzyca typu 1, czyli choroba autoimmunologiczna, która polega na całkowitym braku insuliny w organizmie. Hormon musi być dostarczany z zewnątrz. Choroba tego typu diagnozowana jest w Polsce u ok. 5% wszystkich chorych;
- cukrzyca typu 2, czyli najczęstszy rodzaj choroby. Organizm osób chorych produkuje nieodpowiednie ilości insuliny – dostarcza jej zbyt dużo albo za mało;
- cukrzyca ciążowa (zwana też cukrzycą ciężarnych) – choroba dotykająca kobiety w ciąży. Z jej wystąpieniem wiąże się najczęściej uzyskanie przez dziecko wysokiej wagi urodzeniowej – masa ciała dzieci kobiet z cukrzycą ciążową w chwili narodzin przekracza zwykle 4 kg;
- inne specyficzne, rzadkie typy choroby.
Wzmożone pragnienie i senność, czyli pierwsze objawy cukrzycy
Jakie są pierwsze objawy cukrzycy? Zarówno u dzieci, jak i u dorosłych pojawiają się podobne problemy. Pierwszym z nich, którego trudno nie zauważyć jest wzmożone pragnienie. Chory często uskarża się na suchość w ustach i wypija spore ilości wody. Jeśli więc nagle jeden z twoich domowników (lub ty sam) wypijasz codziennie 3 litry i więcej płynów, koniecznie sprawdź, jaka jest tego przyczyna!
W parze z nadmiernym pragnieniem pojawia się zwykle, zależnie od wieku, nocne moczenie, wzmożone parcie na pęcherz oraz wielomocz (częste oddawanie moczu).
Jakie są jeszcze pierwsze objawy cukrzycy?
Do najczęstszych objawów cukrzycy (choć niespecyficznych) należą także utrata masy ciała (nawet przy zwiększonym apetycie i ciągłym uczuciu głodu) oraz częste uczucie zmęczenia i senność. Uwagę warto również zwrócić na nawracające zakażenia grzybicze i bakteryjne, a także zapalenia skóry okolic sromu (u małych dzieci nasilone i trudne do wyleczenia zapalenie pieluszkowe).
Uwagę powinno zwrócić zwłaszcza połączenie wspominanych pierwszych objawów cukrzycy z takimi dolegliwościami jak:
- trudne gojenie się ran;
- skłonność do zapaleń gardła (zwłaszcza przebiegających z białym nalotem na języku i gardle);
- nawracające kurcze mięśniowe;
- trudno gojące się zajady w kącikach ust;
- bóle brzucha, nudności albo wymioty.
Kolejne symptomy
W miarę rozwoju cukrzycy, jeśli choroba nie jest diagnozowana i leczona, pojawiają się również takie objawy jak zapach acetonu z ust oraz zaburzenia ostrości widzenia. Tego typu dolegliwości wymagają już natychmiastowej hospitalizacji i są stanem bezpośredniego zagrożenia życia!
Oczywiście, większość z wymienionych objawów nie dotyczy jedynie osób z cukrzycą. Mogą one świadczyć również o chorobach na tle nerwowym, schorzeniach tarczycy albo nieprawidłowej diecie. Zawsze jednak należy je sprawdzić. Cukrzyca jest chorobą, w której charakterystyczne objawy mogą wystąpić dopiero po dłuższym czasie!
Rozpoznanie cukrzycy – jak potwierdzić chorobę
Zachorowania na cukrzycę nie można potwierdzić bez wizyty lekarskiej. Dlatego jeśli zauważysz u siebie lub bliskich pierwsze symptomy choroby, koniecznie odwieźcie internistę lub pediatrę. Lekarz zbierze dokładny wywiad, a potem zleci stosowne badania. Sprawdzić trzeba będzie poziom glukozy we krwi na czczo (tzw. glikemii). Jeśli uzyskany wynik wyniesie więcej niż 90 mg/dl, lekarz zleci badanie OGTT, czyli doustny test obciążenia glukozą. Konieczne może okazać się również dokładne badanie moczu oraz wykonanie tzw. krzywej cukrowej. W sytuacji, gdy wyniki potwierdzą twoje przypuszczenia, trzeba będzie skonsultować się z lekarzem diabetologiem. Pamiętaj przy tym, że wczesne wykrycie cukrzycy daje najlepsze rokowania!
Przy ciągłym stresie warto poświęcić czas na odpoczynek i relaks. Wtedy nasz organizm szybciej będzie się regenerował a nasze objawy zmaleją.
Powikłania, czyli dlaczego warto jak najszybciej podjąć leczenie
Co jeśli pierwsze objawy cukrzycy zostaną w porę zdiagnozowane? Cukrzyca najczęściej leczona jest insuliną albo lekami doustnymi, które (w dużym uproszczeniu) mają pobudzić komórki trzustki. Konieczne jest także przejście na zdrową dietę. Najlepiej zrobić to pod kontrolą doświadczonego dietetyka klinicznego. Do swojego trybu życia chory będzie również musiał włączyć codzienną aktywność fizyczną. Na początek wystarczą regularne spacery, ćwiczenia na basenie albo taniec. Ważne będzie także regularne kontrolowanie ogólnego stanu zdrowia i poziomu cukru we krwi.
Chorym na cukrzycę nie wolno lekceważyć zaleceń lekarskich, bo może to doprowadzić do wystąpienia:
- hipoglikemii lub hiperglikemii, czyli stanów, w których insuliny jest w organizmie zbyt mało albo zbyt dużo. A to może wywołać zaburzenia metabolizmu (np. dalszego nadmiernego tycia lub chudnięcia);
- kwasicy ketonowej, która objawia się specyficznym zapachem amoniaku z ust. Taki stan bezpośrednio zagraża życiu chorego!
- retinopatii cukrzycowej, czyli choroby objawiającej się pogorszonym widzeniem i obrzękiem plamki żółtej w oku. W skrajnych przypadkach retinopatia może doprowadzić do całkowitej utraty wzroku.
- zbyt wysokiego poziomu cukru we krwi (albo odwrotnie: niedobór insuliny) może też wywoływać powikłania na tle neurologicznym – dochodzi do uszkodzenia nerwów i naczyń krwionośnych. A to przekłada się na wystąpienie takich chorób jak miażdżyca, choroba wieńcowa (czyli choroba niedokrwienna serca), choroby oczu czy nerek. Powikłania cukrzycy tego typu dotyczą jednak najczęściej dopiero pacjentów, u których choroba została wykryta i była nieodpowiednio leczona przez wiele lat. Zwykle pierwsze symptomy chorób naczyniowych przy różnego typu cukrzycy zauważalne stają się dopiero po ok. 15-20 latach choroby.
Pierwsze objawy cukrzycy typu 1 i 2 bywają mylące, a utrzymujący się wysoki poziom glukozy we krwi może wywoływać symptomy podobne do tych zauważalnych przy wielu innych dolegliwościach. Warto jednak w takiej sytuacji zawsze skontrolować swój stan zdrowia. Im szybciej odkryjesz prawdziwe źródło dolegliwości i podejmiesz leczenie, tym większe są szanse na uniknięcie groźnych powikłań. W większości przypadków szybko podjęte leczenie pozwala także na prowadzenie w pełni normalnego trybu życia. Cukrzyca, choć jest poważną chorobą przewlekłą, wcale nie musi być dla ciebie wyrokiem!